آموزش زبان ترکی استانبولی آنلاین

ترکی استانبولی که ۸۳٬۰۰۰٬۰۰۰ نفر در سراسر جهان به عنوان زبان نخست یا دوم با آن سخن می‌گویند رایج‌ترین زبان از شاخهٔ زبان‌های ترکی می‌باشد.

ترکی استانبولی (به ترکی استانبولی: Türkçe یا Türkiye Türkçesi) یکی از زبان‌های شاخه جنوب غربی یا گروه اوغوز، زبان‌های ترکی است که ۸۳٬۰۰۰٬۰۰۰ نفر در سراسر جهان به عنوان زبان نخست یا دوم با آن سخن می‌گویند این زبان رایج‌ترین زبان از شاخهٔ زبان‌های ترکی می‌باشد. جغرافیای آن شامل ترکیه و قبرس شمالی و قسمت‌های از ایران، عراق، یونان، بلغارستان، جمهوری مقدونیه، کوزوو، آلبانی و دیگر قسمت‌های شرقی اروپا را شامل می‌شود. سالانه جمعیت بسیاری نیز از ترکیه به غرب اروپا و به ویژه آلمان مهاجرت می‌کنند که موجب تکلم ترکی در آن مناطق می‌گردد.

ریشهٔ زبان ترکی را می‌توان در آسیای مرکزی جست. با گسترش قلمرو امپراتوری عثمانی این زبان که زبان رسمی آن‌ها بود اصلاحات بسیاری می‌یافت. آتاتورک (اولین رئیس جمهور ترکیه) در سال ۱۹۲۸، الفبای عثمانی را با الفبای آوایی لاتین جایگزین نمود و کلمات بیشمار زبان عربی ، فارسی و… را از این زبان حذف نمود.

الفبای ترکی استانبولی، از بیست و نه حرف از حروف لاتین تشکیل شده است؛ که با تغییرات جزئی بصورت الفبای ترکی درآمده‌است. تغییر خط و جایگزینی حروف لاتین به جای حروف عربی با قانون شماره ۱۳۵۳ که در سال ۱۹۲۸ میلادی به تصویب رسید و مقرر گردید که حروف الفبای عربی، از مجموعه سازمانی الفبا و زبان کشور ترکیه نسخ و به جای آن ۲۹ حرف از حروف لاتین جایگزین گردد. بدین طریق سیستم نوشتاری ترکیه از ترکی عثمانی به ترکی لاتین (Latince yazılan türkçe) تغییر یافت. این حروف عبارتند از:

A a, B b, C c, Ç ç, D d, E e, F f, G g, Ğ ğ, H h, I ı, İ i, J j, K k, L l, M m, N n, O o, Ö ö, P p, R r, S s, Ş ş, T t, U u, Ü ü, V v, Y y, Z z

گفتنی است که همخوان H در زبانهای ترکی وجود نداشته و بخش بزرگی از واژگانی که این همخوان در آن‌ها بکار رفته وامواژه اند و در بقیه نیز بر اثر تغییرات زبانی این همخوان به آن‌ها افزوده شده‌است.

آموزش ترکی استانبولی

حروف بزرگ

حروف کوچک

از میان این ۲۹ حرف، ۸ تای آن‌ها مصوت (حرف صدادار) هستند (A، E، I، İ، O، Ö، U، Ü) و مابقی صامت (حرف بی صدا).

حروف Q، W، و X از الفبای لاتین در ترکی استانبولی مورد استفاده قرار نمی‌گیرند ولی I نقطه‌دار و بی‌نقطه حروف مجزا و متمایزی هستند بنابر این “i” نشانگر شکل کوچک “I” نیست.

نکته: در ترکی استانبولی همچنین از a، i، و u هشتکدار استفاده می‌شود:

â برای /a:/ و/یا برای نشان دادن آنکه مصوت پیش از â کامی ادا می‌شود (زبان در نزدیکی دیوارهٔ بالایی دهان قرار می‌گیرد)
î برای /i:/ و مصوت پیشین کامی ادا نمی‌شود
û برای /u:/ و/یا برای نشان دادن کامی ادا شدن مصوت پیشین.

گرامر ترکی استانبولی

قید ها در زبان ترکی استانبولی

قیود از لحاظ مفهوم به پنج قسمت تقسیم می شود.

1 – قید زمانZaman belirteçleri

2 – قید مکان و سمت Yer , yön belirteçleri

3 – قید مقدار Ölçü belirteçleri (azlık , çokluk)

4 – قید حالت و وصف Niteleme ve durum belirteçleri

5 – قید پرسشی Soru belirteçleri

ار این قسمت به توضیح اولین مورد یعنی قید زمان در زبان ترکی استانبولی میپردازیم و بقیه مباحث را در مطالب بعدی خواهیم گفت.

1 – قید زمان Zaman belirteçleri

زمان وقوع فعل را نشان می دهد. مانند: قید زمان معمولا بعد از پرسش چه زمانی ، تا چه زمان ، چه مدت و…….استفاده می شود.

önce	eskiden	yarın	şimdi	bugün	Dün
اول	از گذشته	فردا	حالا	امروز	دیروز
yıllar	gündüz	gece	Geçen yıl	akşam	kışın
سالها	روز	شب	سال گذشته	عصر	زمستان

:مثال:

با : چه وقت؟	Ne zaman?
حسن چه وقت آمد؟	Hasan ne zaman geldi?
حسن دیروز آمد.	Hasan dün geldi.

با : تا کی؟	Ne zamana kadar?
تا کی به خانه برمی گردی؟	Eve ne zamana kadar dönersin?
تا شب برمی گردم.	Akşama kadar dönerim.

با : چه مدت؟		Ne kadar?
جلسه چه مدت طول می کشد؟		Toplantı ne kadar sürer?
جلسه دو ساعت طول می کشد.		Toplantı iki saat sürer.
با : از چه مدت به بعد- از چه زمان به بعد؟	Ne zamandan beri?
از چه زمانی اینجا هستی؟	Ne zamandan beri buradasın?
دوساعت است که اینجا هستم.	İki saatten beri buradayım.

با : چه مدتی است؟	Ne zamandır?
چه مدتی است بیماری؟	Ne zamandır hastasın?
یک هفته است بیمارم.	Bir haftadır hastayım.

پسوند ترتیب در زبان ترکی استانبولی

در زبان ترکی برای نشان ترتیب از پسوند ıncı/inci/uncu/üncü با توجه به آخرین حرف صدادار کلمه(عدد) به صورت زیر استفاده میشود:

a,ı →ıncı

e,ı →inci

o,u →uncu

ö,ü →üncü

امااگر آخرین حرف کلمه (عدد) به ünlü ختم شود از این پسوند بصورت ncı/inci/ncu/ncü استفاده میکنیم.

;Örnek

چندمین Kaçıncı

…birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü, beşinci, altıncı

اولین، دومین، سومین، چهارمین، پنجمین، ششمین…

.Bu yılın birinci adamı sen oldun

.Engin üçüncü sınıfa güdüyor

.Cumhuriyet’in yüzüncü yılını kutladık

.Elli ikinci alayda askerlik yapıyorum

*به جای پسوند ıncı میتوان از یک نقطه که پایین رقم قرار میگیرد نیز استفاده کرد :

Engin üçüncü sınıfa gidiyor → Engin 3. sınıfa gidiyor

قانون küçük ünlü uyumu

در ترکی استانبولی در یک کلمه بعد ازdüz ünlü حتما düz ünlü و بعد از yuvarlak ünlü یا dar yuvarlak و یا geniş düz بایستی استفاده شود که این برای صحیح نوشتن بسیار کمک می کند.

Düz ünlüden sonra

a→ a , ı anlam-açık

e→e , i elemek- eğitim

ı→a , ı ısmarlamak-ısınmak

i→e, i izlemek- izin

YUVARLAK ÜNLÜLERDEN SONRA

o→a, u oynamak, okul

ö→e, ü öğretmen, öğüt

u→a, u uyanmak, uyku

ü→e, ü üretmek, ütü

نکته مهم: پس با توجه به قانون فوق میتوان نتیجه گرفت که حروف o , ö فقط در اولین بخش کلمه میتوانند قرارگیرند که این قانون نیز در نوشتن و همچنین در آزمون TÖMER کمک زیادی به ما می کند، به استثنا چند کلمه که از دیگر زبانهاوارد ترکی شده اند مانند: Horoz, alkol, radyo,profesör, konsolos, aktör, doktor

Şimdiki Zaman

زمان حال استمراری در ترکی استانبولی

در زبان فارسی با “تن و دن ” اسم مصدر میسازیم. در زبان ترکی استانبولی “mek / mak ” این نقش را دارد.

gelmek oturmak yazmak okumak söylemek

و اگر پسوند مصدر ساز را برداریم بن فعل باقی میماند. در ضمن بن فعل در ترکی وجه امر دوم شخص مفرد می باشد.

برای ساخت زمان حال استمراری در زبان ترکی استانبولی بشکل زیر عمل میکنیم:

زمان حال استمراری			Şimdiki Zaman
سوالی منفی	سوالی مثبت	منفی		مثبت
بن فعل + miyor پسوند سوالی + پسوند شخص	بن فعل+ iyor+پسوند سوالی + پسوند شخص	بن فعل+ miyor + پسوند شخص		بن فعل+ iyor + پسوند شخص	فرمول ضمایر فاعلی
Gelmiyor muyum?	Geliyor muyum?	Gelmiyorum		Geliyorum	Ben
Gelmiyor musun?	Geliyor musun?	Gelmiyorsun		Geliyorsun	Sen
Gelmiyor mu?	Geliyor mu?	Gelmiyor		Geliyor	O
Gelmiyor muyuz?	Geliyor muyuz?	Gelmiyoruz		Geliyoruz	Biz
Gelmiyor musunuz?	Geliyor musunuz?	Gelmiyorsunuz		Geliyorsunuz	Siz
Gelmiyorlar mı?	Geliyorlar mı?	Gelmiyorlar		Geliyorlar	Onlar
پسوند حالت مثبت ıyor, iyor, uyur, üyor پسوند حالت منفی mıyor, miyor, muyor, müyor

نکات مهم در ترکی استانبولی :

1- اگر آخرین حرف بن فعل صدادار باشد ، حذف شده و با توجه به حرف صدادار قبلی یکی از پسوند های ıyor, iyor, uyur, üyor را میگیرد.

2- دو فعل yemek , demek استثنا بوده و به شکل زیر نوشته میشوند:

Yiyor diyor

3- در حالت سوالی جای پسوند شخص با پسوند سوالی عوض می شود.

جمله اسمیه ( جمله متصله)

در این در خیلی ساده میخواهیم یاد بگیریم که ” من……هستم” . معنوان مثال من دکتر هستم ، من خوشحال هستم ، من خوبم و یا هر جمله ی دیگری که بشه گفت.

مثال	پسوند شخص	اسم	ضمایر فاعلی
Ben doktorum. Ben oörenciyim.	(y) ım / im / um / üm	Doktor Öğrenci	Ben
Sen doktorsun. Sen öğrencisin.	Sın / sin / sun / sün		Sen
O doktor. O öğrenci.	—		O
Biz doktoruz. Biz öğrenciyiz.	(y) ız / iz / uz / üz		Biz
Siz doktorsunuz. Siz öğrencisiniz.	Sınız / siniz / sunuz / sünüz		Siz
Onlar doktorlar. Onlar öğrenciler.	Lar / ler		Onlar

برای منفی کردن از کلمه” değil “به معنی “نیست” بعلاوه پسوند شخص استفاده میکنیم.

مثال	Değil + پسوند	اسم	ضمایر فاعلی
Ben doktor değilim. Ben oörenci değilim.	Değil + ım / im / um / üm	Doktor Öğrenci	Ben
Sen doktor değilsin. Sen öğrenci değilsin.	Değil + Sın / sin / sun / sün		Sen
O doktor değil. O öğrenci değil.	Değil		O
Biz doktor değiliz. Biz öğrenci değiliz.	Değil +ız / iz / uz / üz		Biz
Siz dokto değilsiniz. Siz öğrenci değilsiniz.	Değil + Sınız / siniz / sunuz / sünüz		Siz
Onlar doktor değiller. Onlar öğrenci değiller.	Değil + Lar / ler		Onlar

در ترکی استانبولی برای سوالی کردن از پسوند های سوالی استفاده میکنیم ( البته قبل از پسوند شخص).

مثال	پسوند شخص	پسوند سوالی	اسم	ضمایر فاعلی
Ben doktor muyum? Ben oörenci miyim?	(y) ım / im / um / üm	Mı Mi Mu Mü	Doktor Öğrenci	Ben
Sen doktor musun? Sen öğrenci misin?	Sın / sin / sun / sün			Sen
O doktor mu? O öğrenci mi?	—			O
Biz doktor muyuz? Biz öğrenci miyiz?	(y) ız / iz / uz / üz			Biz
Siz doktor musunuz? Siz öğrenci misiniz?	Sınız / siniz / sunuz / sünüz			Siz
Onlar doktorlar mı? Onlar öğrenciler mi?	Lar / ler			Onlar

نکته مهم: فقط در سوم شخص جمع جای پسوند شخص با پسوند سوالی تغییر می کند.

برای ساختم حالت منفی سوالی هم بشکل زیر عمل میکنیم:

مثال	پسوند شخص	Değil + پسوند سوالی	اسم	ضمایر فاعلی
Ben doktor değil miyim? Ben oörenci değil miyim?	ım / im / um / üm	Değil + Mı Mi Mu Mü	Doktor Öğrenci	Ben
Sen doktor değil misin? Sen öğrenci değil misin?	Sın / sin / sun / sün			Sen
O doktor değil mi? O öğrenci değil mi?	—			O
Biz doktor değil miyiz? Biz öğrenci değil miyiz?	ız / iz / uz / üz			Biz
Siz dokto değil misiniz? Siz öğrenci değil misiniz?	Sınız / siniz / sunuz / sünüz			Siz
Onlar doktor değiller mi? Onlar öğrenci değiller mi?	Lar / ler			Onlar

نکته مهم: فقط در سوم شخص جمع جای پسوند شخص با پسوند سوالی تغییر می کند.

پسوند منسوبیت در زبان ترکی استانبولی

lı/li/lu/lü

اگر این پسوند به آخر شهر ، کشور ، روستا ویا کلا به آخر اسم منطقه جغرافیایی اضافه شود ( با توجه به آخرین حرف صدادار) ، منسوبیت شخص به آن منطقه جغرافیایی را نشان میدهد.

Örneğin;

İranlı Türkiyeli

İstanbullu İzmirli Ürdünlü

پسوند سوالی در زبان ترکی استانبولی

mı/mi/mu/mü

در برخی از زبان ها از روی نوشته نمی توان تشخیص داد که نویسنده کدام بخش جمله را مورد سوال قرار داده است . مثلا در فارسی:

آیا علی با تاکسی به خانه رفت؟

در جمله فوق صرفا از نوشته نمیتوان تشخیص داد که منظور نویسنده کدام بخش جمله است آیا علی بودن را پرسیده یا با تاکسی رفتن مورد سوال است و یا …

اما در زبان ترکی پسوند سوالی بعد از هر کلمه ای که بیاید آن کلمه یا بخش از کلمه مورد سوال قرار گرفته است.مثلا در جمله فوق میتوان نوشت:

Ali taksiyle eve gitti.

علی با تاکسی به خانه رفت.

جمله فوق خبری است اما اگر بخواهیم شخص (علی ) را مورد سوال قرار دهیم پسوند سوالی را ( با توجه به آخرین حرف صدادار کلمه) بعد از کلمه علی می آوریم.

Ali mi taksiyle eve gitti?

اگر با تاکسی رفتنش را بپرسیم بعد از تاکسی پسوند سوالی را می آوریم:

Ali taksiyle mi eve gitti?

اگر به خانه رفتنش را بخواهیم بپرسیم بشکل زیر خواهد شد:

Ali taksiyle eve mi gitti?

اما اگر رفتنش را بخواهیم بپرسیم میشود:

Ali taksiyle eve gitti mi?

نکته 1:

پسوند سوالی در بین تمام پسوند های ترکی تنها پسوندی است که به کلمه قبلی نمی چسبد و جدا نوشته می شود.

نکته2:

بعضا از این پسوند جهت تاکید در جمله نیز استفاده میشود. مانند:

Sevgilim güzel mi güzel , zengin mi zengin

نکته3:

هر سوالی که با پسوندهای سوالی پرسیده شوند حتما با evet( بله) و یا hayır ( خیر ) پاسخ داده میشوند.

Bu ev büyük mü?

Evet , büyük.

Hayır büyük değil.

جمع بستن کلمات در زبان ترکی استانبولی

همانطوری که میدانید ترکی زبان پسوندی است یعنی پیشوند و میان وند در این زبان استفاده نمی شود. در استفاده از پسوند ها یادگیری حروف صدادار و حروف بی صدا بسیار مهم است.

اولین پسوندی که با هم یاد خواهیم گرفت پسوند جمع بستن هست (lar/ler ).

با توجه به آخرین حرف صدادار کلمه از ler / lar استفاده کرده و بدین صورت کلمات را جمع میبندیم:

اگر آخرین حرف صدادار کلمه ای kalın باشد از lar و اگر آخرین حرف صدادار کلمه ای ince باشد از ler استفاده میکنیم.

به مثال های زیر توجه کنید:
kitaplar kalemler sınıflar kuşla öğrenciler masalar

البته چند استثنا هم در این مورد وجود دارد که مربوط به کلماتی است که از سایر زبان ها وارد ترکی شده اند . مانند:

Saatler harfler kalpler festivaller

موارد دیگر کاربرد پسوند جمع:

اگر به اسم افراد خاص اضافه شود به معنای خانواده آن شخص استفاده میشود:

Yarın Ahmetlere gideceğiz. فردا پیش احمد اینا خواهیم رفت

به اسم های خاص اضافه شده و حالت شباهت را بیان میکند:

Bu millet nice Fatih’ler, Kemal’ler yetiştirecektir.

این ملت چه (چندین) فاتح ها و کمال ها پرورش خواهد داد.

بیانگر مفهوم یک اجتماع هم میتواند باشد:

Türkler Yunanlar Adanalılar İranlılar

برای احترام گذاشتن نیز استفاده می شود::

Müdür Bey döndüler mi?

آقای مدیر برگشتند؟

جملات پرکاربرد ترکی استانبولی

خیابان Cadde	بخش اول – ملاقات کردن :
چپ/راست Sol/Sağ	سلام Merhaba
راست،مستقیم،درست doğru	صبح بخیر،روز بخیر Günaydın
اینجا/آنجا/آنجا Burada/Şurada/Orada	روز بخیر İyİ Güngler
نزدیک/دور Yakın/Uzak	عصر بخیر İyi Akşamlar
نقشه Harita	شب بخیر İyi geceler
بلیط Bilet	خداحافظ Güle Güle
هواپیما Uçak	خداحافظ Allaha ısmarladık
فرودگاه Hava alanı	اسمتان چیست؟ Adınız ne?
قطار Tren	اسم من … . Adım…
کشتی Gemi	حال شما چطوره؟ Nasılsınız?
اتوبوس Otobüs	من خوبم،متشکرم İyiyim , teşekkür ederim.
ماشین Araba	بخش دوم – مرا ببخشید:
بخش هشتم – روزهای هفته :	ببخشید Affedersiniz , Pardon
روز/هر هفته Gün/hergün	بله/خیر Evet/Hayır
امروز Bugün	لطفا Lütfen
فردا Yarın	بفرمایید Buyurun(uz)
دیروز Dün	ممنون Teşekkürler , Sağ ol , Mersi
هفته Hafta	قابل نداشت Bir şey değil , Rica ederim
دوشنبه Pazartesi	دوست Arkadaş
سه شنبه Salı	چه؟چی؟ Ne?
چهارشنبه Çarşamba	چطور؟ nasıl?
پنج شنبه Parşembe	چه کسی؟ Kim?
جمعه Cuma	بخش سوم – چرا؟چه موقع؟کدام؟ :
شنبه Cumartesi	چرا؟ Neden? / Niçin?
یکشنبه Pazar	چه موقع؟ Ne zaman?
بخش نهم – ماه های سال :	کدام یک؟ Hangisi?
ماه Ay	این چیه؟ Bu ne?
سال Yıl	چه تعداد؟(قابل شمارش و غیر قابل شمارش) Kaç tane?
ژانویه Ocak	به چه معناست؟چه مفهومی دارد؟ Ne demek?
فوریه Şubat	…. را به من بده. Bana verin.
مارس Mart	… می خواهم. … istiyorum.
آوریل Nisan	این/این را Bu/ Bunu
می Mayıs	آن/آن را Şu/Şunu
ژوئن Haziran	آن/آن را O/Onu
ژوئیه Temmuz	بخش چهارم – جدید و قدیم،سرد و داغ :
آگوست Ağustos	داغ/سرد Sıcak/Soğuk
سپتامبر Eylül	کوچک/بزرگ Büyük/Küçük
اکتبر Ekim	جدید،قدیمی Yeni/Eski
نوامبر Kasım	باز/بسته Açık/Kapalı
دسامبر Aralık	…. نیست. … Değil
بخش دهم – اعداد :	وجود دارد/وجود ندارد Var/Yok
صفر Sıfır	و/یا Ve/Veya
یک چهارم Çeyrek	خوب/بد İyi/Kötü
یک دوم،نیم Yarım/buçuk	زیبا/زشت Güzel/Çirkin
یک Bir	بخش پنجم – کجا؟
دو İki	… کجاست؟ … Nerede?
سه Üç	ایستگاه Gar/İstasyon
چهار Dört	ایستگاه اتوبوس/پایانه اتوبوس رانی Otogar
پنج Beş	یک هتل ارزان Ucuz bir otel
شش Altı	توالت Tuvalet
هفت Yedi	رستوران Restoran/Lokanta
هشت Sekiz	اداره پست Pastane/PTT
نه Dokuz	اتاق Oda
ده On	دوش حمام Duş
یازده On bir	حمام Banyo
دوازده On iki	بخش ششم – حمام :
سیزده On üç	حمام های ترکی Hamam
بیست yirmi	صابون Sabun
سی Otuz	دستمال توالت Tuvalet Kağıdı
چهل Kırk	آب داغ Sıcak Su
پنجاه Elli	توشه،بار مسافر Bagaj
شصت altmış	تمیز Temiz
هفتاد Yetmiş	لباسشویی،رخت شویی Çamaşır
هشتاد Seksen	پول Para
نود Doksan	آب Su
صد Yüz	چای Çay
دویست İki yüz	بخش هفتم – مکان ها:
هزار Bin	کوچه Sokak
دو هزار İki bin
ده هزار On bin
یک میلیون Milyon
یک میلیارد Milyar

یک سبد خالی

کلمه کلیدی خود را وارد کنید

ترکی استانبولی

آموزش ترکی استانبولی

نکته: در ترکی استانبولی همچنین از a، i، و u هشتکدار استفاده می‌شود:

گرامر ترکی استانبولی

قید ها در زبان ترکی استانبولی

پسوند ترتیب در زبان ترکی استانبولی

پسوند منسوبیت در زبان ترکی استانبولی

پسوند سوالی در زبان ترکی استانبولی

جمع بستن کلمات در زبان ترکی استانبولی

جملات پرکاربرد ترکی استانبولی

بخش اول – ملاقات کردن :

بخش دوم – مرا ببخشید:

بخش هشتم – روزهای هفته :

بخش سوم – چرا؟چه موقع؟کدام؟ :

بخش نهم – ماه های سال :

بخش چهارم – جدید و قدیم،سرد و داغ :

بخش دهم – اعداد :

بخش پنجم – کجا؟

بخش ششم – حمام :

بخش هفتم – مکان ها:

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

سلام!